Καπου πήρε το αυτι μου σήμερα ανάμεσα στον βομβαρδισμό για τον προϋπολογισμό, τα νέα μέτρα, τις έκτακτες εισφορές και τα λοιπά έκτακτα που συμβαίνουν , ότι θα παρέχεται μακρόχρονη φορολογική αμνηστεία σε όσους καταδίδουν φοροφυγάδες.
Δεν θα προσποιηθώ ότι εκπλήσσομαι πλέον απο την απροκάλυπτη εφαρμογή του "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα" , ούτε για το πόσο το "νόμιμο άρα και ηθικό" γίνεται αντικείμενο reverse engineering τώρα .
Αυτό στο οποίο θέλω να αναφερθώ είναι οι συνειρμοί που μου έφερε αυτό το νέο φορολογικό "μέτρο" για το καλό μας.
Ο ένας είναι, οταν πριν πολλά χρόνια υπηρετούσα τη θητεία μου και έτυχε να είμαι σε μία παραγωγική σχολή που φημιζόταν για την αυστηρότητά της.
Ένα πρωί στην αναφορά, ένα σώβρακο κρεμόταν περήφανο σαν σημαία λίγα μέτρα πιο πέρα απο το κεφάλι του λοχαγού, στην απλώστρα του λόχου.
Μόνο του ανέμιζε στο απαλό πρωϊνό αεράκι, και όπως συγχρόνως οι απειλές του λοχαγού ηχούσαν καθόλου απαλές ενώ ωρυόταν να κάνει ένα βήμα μπροστά οποιος ξέχασε το εσώρουχό του απο βραδύς χωρίς να το μαζέψει το πρωί, εγώ διαπίστωνα ότι ο εγκληματίας ήμουν εγώ.
Το είχα ξεχάσει, δεν είχα προλάβει, μα τι να προλάβεις σε 5 λεπτά κάθε πρωί που είχες να βρεθείς απο το κρεββάτι πεντακάθαρος , ξυρισμένος και ντυμένος στην αναφορά του λόχου. Παρά το δισταγμό μου για λίγα δευτερόλεπτα καθώς αναλογιζόμουν την ποινή και το καψόνι που θα έπεφτε στο κεφάλι μου, ήξερα οτι είχα σηκώσει το πόδι μου για να κάνω το βήμα , το μετέωρο βήμα προς την ανάληψη ευθύνης που έπρεπε πάντα να κάνουν, οι αξιωματικοί όχι μόνο στο στρατό, αλλα "αξιωματικοί" και στη ζωή, όπως αργότερα κατάλαβα.
Ομως πριν προλάβει το άρβυλο να αγγίξει με ορμή και θόρυβο το έδαφος, ακούστηκε μιά φωνή απο τη μεριά των παρατεταγμένων συναδέλφων μου, να φωνάζει το όνομά μου.
"Αυτός το έκανε κύριε λοχαγέ". Θα τον δικαιολογούσα. Αν είχε περιμένει λίγο περισσότερο να εκδηλώσει την 'φιλοτιμία του'. Θα τον δικαιολογούσα, επειδή η τακτική ήταν, αν δεν εμφανιζόταν ο "ενοχος", σύσσωμος ο λόχος θα είχε σε αντίποινα μια άσχημη μέρα με καψόνια. Θα τον δικαιολογούσα, γιατι απλα είναι νόμιμο . Το ορκίζομαι, στην ηλικία που βρισκόμουν τότε και την εκπαίδευση που είχα ήδη περάσει, δεν με φόβιζαν ούτε τρείς χιλιάδες κάμψεις να πάρω (το νούμερο δεν είναι φανταστικό, είναι εφικτό FYI). Ομως ο λοχαγός δεν τον δικαιολόγησε ούτε λεπτό.
Στην πραγματικότητα με διέταξε να κάνω πίσω το βήμα μου και δεν ασχολήθηκε καθόλου μαζί μου. Η μέρα πέρασε κανονικά, και το απόγευμα που επιστρέψαμε στο λόχο μετά την εξαντλητική εκπαίδευση, το σώβρακό μου περήφανα ανέμιζε ακόμα στην απλώστρα σαν σημαία της απερισκεψίας μου.
Στην απογευματινή αναφορά και καταμέτρηση, το όνομα του "φιλότιμου" συναδέλφου δεν ακούστηκε.
Ούτε κανένας μας νοιάστηκε να τον αναζητήσει, καθώς την ίδια στιγμή περνούσε την έξοδο του στρατοπέδου για τελευταία φορά.
Με δύο λακωνικά λόγια ο Λοχαγός έκλεισε το θέμα." Ένα καρφί δεν έχει θέση ανάμεσά μας, όποια και να είναι η δικαιολογια του".
Συνειρμός δεύτερος: Το δίλημμα των δύο φυλακισμένων, το θεώρημα που σχετίζεται με τη θεωρία των παιγνίων και που αποδεικνύει γιατί είναι αδύνατη η συνεργασία δύο παικτών, αντιπάλων, ανθρώπων με ατομικό συμφέρον γενικότερα.
Η αστυνομία συλλαμβάνει δύο υπόπτους μιας κλοπής και επειδή δεν έχει επαρκή στοιχεία εναντίον τους, και τους δίνει τις εξής επιλογές καθώς τους ανακρίνει ξεχωριστά τον καθένα:
-Αν ένας απο τους δύο καταθέσει εναντίον του άλλου και ο άλλος παραμείνει σιωπηλός, ο δεύτερος θα καταδικαστεί δε δεκαετή κάθειρξη ενώ αυτός που θα έχει συνεργαστεί, θα αφεθεί ελύθερος.
-Εάν και οι δύο παραμείνουν σιωπηροί τότε και οι δύο θα καταδικαστούν για πλημμέλημα καθως δεν θα υπάρχουν στοιχεία, και θα φυλακιστούν για έξι μήνες ο καθένας.
-Τέλος, εάν καταθέσουν και οι δύο ο ένας εναντίον του άλλου, θα φυλακιστούν ο καθένας για πέντε χρόνια.
Η απόφαση που παίρνει ο καθένας τότε σύμφωνα με την θεωρία , η οποία έχει επαληθευτεί και με υπολογιστικά μοντέλα, είναι αυτή που έχει την καλύτερη απόδοση για τον εαυτό του, δηλαδή να καταδώσει τον άλλο, ελπίζοντας στην ελευθερία του, παραβλέποντας το γεγονός ότι το πιθανότερο είναι το ίδιο να κάνει και ο άλλος.
Παρ' ότι το να μείνουν σιωπηλοί και οι δύο είναι η αυταπόδεικτα καλύτερη επιλογή, και οι δύο προσπαθούν να έχουν το βέλτιστο αποτέλεσμα για τον εαυτό τους χωρίς να ενδιαφέρονται για το αποτέλεσμα που αυτό θα έχει στον συνένοχό τους.
Οι συνειρμοί δεν είναι πάντα λογικοφανείς, και προκαλούνται με βάση τις εμπειρίες του καθενός, οπότε είναι μάταιο να προσπαθήσει κάποιος να τους εξηγήσει με απόλυτη σαφήνεια.
Είναι γνωστό, ότι είναι δυνατό μεγάλες μάζες πληθυσμού να οδηγηθούν σε ομαδική διπολική συμπεριφορά (ψυχολογική ορολογία που χαρακτηρίζει την συνεχή μετάπτωση απο την κατάθλιψη σε μανιακή ευφορία) κάτω απο την πίεση συγκεκριμένων παραγόντων που αποδεδειγμένα διαταράσσουν την ψυχολογική ισορροπία του ατόμου.
Τέτοιοι παράγοντες, είναι η φτώχεια, η κακομεταχείριση (απο γονείς, δασκάλους, εξουσία γενικότερα), ο τρομοκρατικός εκφοβισμός και η προσωπική απαξίωση μεσω κτάλληλης πλύσης εγκεφάλου.
Οταν ένας ασθενής υποφέρει απο τέτοια συμπτώματα, χρήζει ισόβιας θεραπευτικής αγωγής όχι για να αποθεραπευτεί ποτέ εντελώς, αλλά για να έχει μια υποφερτή ζωή.
Μα όταν μία ολόκληρη χώρα υποφέρει απο τέτοια συμπτώματα, ποιος μπορει να ειναι ο τυπος της θεραπευτικής του αγωγής?
Αν οι κάτοικοι αυτής της χώρας διαθέτουν τα αποθέματα πατριωτισμού με την έννοια της επιστροφής στον καλύτερό τους εαυτό πέρα απο στείρες σωβινιστικές εμμονές,τοτε η σύμπραξη και η συνεργασία, η ειλικρινής προσπάθεια για συνολική ευημερία, κι αν δεν κατάφερνε ακομα να εξαλείψει το αρχικό τραύμα, το αίτιο της ασθένειας, τουλάχιστο θα κατάφερνε να πετύχει μια πιο υποφερτή διαβίωση, στα πλαίσια της ατομικής αξιοπρέπειας και του αλληλοσεβασμού.
Αν η πνευματική τους καλιέργεια και η ουσιαστική παιδεία τους, αυτο που λεγεται με μία λέξη κουλτούρα, αποτελούσε αξεπέραστη γραμμή άμυνας της κοινωνίας τους, θα μπορούσαν να ξεπεράσουν το πολιτισμικό σοκ στο οποίο επιχειρείται να τους βυθίσουν ρίχνοντάς τους απο τα αδικαιολόγητα πολλά στα αδικαιολόγητα ελάχιστα.
Αν όμως ο λαός αυτής της υποτιθέμενης χώρας έχει χάσει και τους τελευταίους προσωπικούς ενδοιασμούς, αν έχει κατεδαφίσει όσες έννοιες/στυλοβάτες προσωπικής αυτοεκτίμησης είχε για να τους αντικαταστήσει με trendy φίρμες και ζωή τύπου σαπουνόπερας, τότε πάντα υπάρχει το πρόθυμο εκείνο σύστημα να του δώσει την εύκολη λύση.
Και αρκεί τότε μια αιτία να του δοθεί, όσο ένα σώβρακο, τα άπλυτα του γείτονά του, για να καταθέσει εναντίον πάντων, να καταδώσει τον ένοχο που φυσικά πάντα είναι οι άλλοι ώστε να εξασφαλίσει το βέλτιστο αποτέλεσμα για τον εαυτό του.
Μόνο που μετά απο αυτό πλέον δεν θα είναι ο εαυτός του, και ακόμα περισσότερο, δεν θα είναι πια ελεύθερος .
Το θεώρημα των δύο φυλακισμένων, δοκιμάστηκε σε πείραμα με πραγματικούς παίκτες, και το αποτέλεσμα ήταν ότι κατα ένα ποσοστό 40% τελικά κάποιοι παίκτες επιλέγουν να μείνουν σιωπηλοί.
Αραγε θα μπορούσαμε στην Ελλάδα του σήμερα να καταφέρουμε και το υπολοιπο 60% να μείνουμε σιωπηλοί;
Γιατι τότε μόνο υπάρχει ελπίδα για όλους (το θεώρημα το λέει).
Ετσι μου περασε τωρα απο το μυαλο αν σήμερα υπάρχει ακόμα κάποιος λοχαγός που να αποβάλλει τον καταδότη του λόχου απο την σχολή..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου